مجموعه سلطنتي پاسارگاد، مجموعه ميراث جهاني پاسارگاد از آثار باستاني برجاي‌مانده از دوران هخامنشي است كه در ۱۳۵ كيلومتري شمال شيراز در منطقه پاسارگاد فارس واقع شده‌است. اين مجموعه دربرگيرنده بناهايي چون كاخ دروازه، پل، كاخ بار عام، كاخ اختصاصي، دو كوشك، آب‌نماهاي باغ شاهي، آرامگاه كمبوجيه، استحكامات دفاعي تل تخت، كاروانسراي مظفري، آرامگاه كوروش بزرگ، محوطه مقدس و تنگه بلاغي است.
پاسارگاد در دشتي مرتفع به ارتفاع ۱۹۰۰ متر از سطح دريا، در حصار كوهستان واقع شده‌است. كاخ محل سكونت بي ترديد نشان از تاثير و نقش معماري يوناني دارد. ظاهرا هنگامي كه كورش در سال ۵۴۵ پيش از ميلاد سارد (پايتخت ليدي، شهري در غرب تركيۀ امروزي) را به تصرف درآورد به شدت تحت تاثير بناهاي مرمرين شاهان ليدي قرار گرفته ‌است. در كاخ تناسب جذاب سنگهاي مرمر تيره و روشن، مخصوصا در پايه‌ها، جلب نظر مي‌كند و اين سنگها از پيرامون سيوند آورده شده ‌است. كوروش همان زمان شماري از اساتيد اهل ليدي را در پاسارگاد به كار گماشته ‌است.
طبق كتيبه‌اي دوسطري كه به زبان‌هاي پارسي، عيلامي و بابلي بر روي دو جزء سنگي در كاخ‌هاي عمومي و خصوصي كوروش در پاسارگاد قرار دارد، بناهاي پاسارگاد به دستور كوروش بنا شده اند.
شهر باستاني پاسارگاد نخستين پايتخت شاهنشاهي هخامنشي در قلب استان فارس، در دشت رودخانه پُلوار قرار دارد. نام شهر «اردوگاه پارس» دلالت از موقعيت مكاني شهر دارد. شهر توسط كوروش بزرگ (كوروش دوم) در سده ششم قبل از ميلاد ساخته شد. پاسارگاد نام يك آثار باستاني مشهور در منطقه بوده كه مورد علاقه و توجه جهانيان بويژه علاقه‌مندان به ميراث ملل مي‌باشد، ‌به همين دليل  استانداري و وزارت كشور بعد از تصميم به ايجاد شهرستان در آن منطقه و براي برجسته نمودن و زنده نگه داشتن نام و ياد پاسارگاد در سطح ايران و جهان ترجيح داد نام پاسارگاد را بر شهرستان جديد التأسيس قرار دهد.
مجموعه سلطنتي پاسارگاد، پنجمين مجموعه ثبت‌شده در فهرست آثار ميراث جهاني در ايران است كه در تيرماه سال ۱۳۸۳ طي جلسه يونسكو كه در چين برگزار شد به علت دارا بودن شاخص‌هاي فراوان با صد در صد آرا در فهرست ميراث جهاني به ثبت رسيد.آثاري كه در فهرست جهاني يونسكو جاي مي‌گيرد: طبق كنوانسيون ميراث طبيعي و تاريخي بايد از سوي كشور نگهدارنده اثر مورد توجه ويژه قرار گيرد و انجام هرگونه اقدامي در به خطر افتادن آن ممنوع مي­باشد.

‌

منبع: سايت راهنماسفر